(Cadn.com.vn) - Ông Đinh Văn Minh (trú tổ 15, Định Phước, xã Tam Nghĩa, H. Núi Thành, Quảng Nam) đại diện một số hộ dân trong tổ 15 viết đơn gửi đến Báo Công an TP Đà Nẵng, trình bày: Thời gian qua, việc nổ mìn khai thác đá của Công ty cổ phần đá Chu Lai (viết tắt: Cty đá CL) gây ảnh hưởng xấu đến cuộc sống người dân. Cụ thể, việc nổ mìn gây ra rung chấn làm nứt tường nhà, sập la-phông... Người dân đã nhiều lần phản ánh sự việc, các cơ quan chức năng đã tiến hành kiểm tra, đo đếm số lượng vết nứt... nhưng lại đưa ra mức đền bù quá thấp so với thực tế thiệt hại.

Ngày 11-1, P.V Báo Công an TP Đà Nẵng trực tiếp làm việc với một số hộ dân trong khu vực bị ảnh hưởng để tìm hiểu rõ nội dung sự việc. Bà Nguyễn Thị Chính (1954, trú tổ 15), cho biết: Từ 11 giờ đến 12 giờ hằng ngày, tiếng nổ mìn khai thác đá của Cty đá CL rung lên như có động đất. Việc nổ mìn diễn ra trong thời gian dài, liên tục nên ngôi nhà cấp 4 được xây 3 năm trước đã bị nứt dọc, nứt ngang... Còn bà Nguyễn Thị Bảy (1954), cho hay: Nhà bà cách khu vực mỏ, khu vực xay nghiền đá khoảng 300m nên ngoài việc hư hại do rung chấn còn phải hít thở bụi đất, đá từ công đoạn nghiền, vận chuyển đá gây ra. Nhiều người dân trong tổ 15 còn cho biết thêm, khi người dân phản ánh sự việc, lãnh đạo Cty đá CL cùng chính quyền địa phương tổ chức đoàn kiểm tra, đánh giá thiệt hại từng nhà. Tuy nhiên, phía Cty đá CL không đồng ý bồi thường thiệt hại và chỉ đồng ý hỗ trợ cho mỗi nhà từ 1-2 triệu đồng. Mức hỗ trợ này quá thấp so với thiệt hại thực tế, vì vậy nhiều hộ dân không đồng ý nhận tiền...

Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, Cty đá CL trước đây trực thuộc Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam và được tư nhân hóa hoàn toàn từ năm 2015. Mỏ thuộc dạng lộ thiên, có sản lượng khai thác 67.500m3/năm, lượng thuốc nổ được sử dụng là 34.500kg/năm. Theo đánh giá của các cơ quan chức năng, quá trình nổ mìn, nghiền sàng, phân loại đá của Cty đá CL đảm bảo các tiêu chuẩn của Việt Nam về tiếng ồn, khói bụi...

Địa điểm (mỏ) khai thác đá nguyên liệu và khu vực xay, nghiền của Cty đá CL.

Tại buổi làm việc với P.V Báo Công an TP Đà Nẵng vào ngày 11-1, ông Cao Quang Thiệu, Phó Giám đốc Cty đá CL, thừa nhận: Những rung chấn từ việc nổ mìn là một trong những nguyên nhân gây ra việc nứt tường các hộ dân tại tổ 15. Nhưng đây không phải là nguyên nhân chính, vì theo giấy phép được UBND tỉnh Quảng Nam cấp năm 2012, Cty đá CL được phép sử dụng 3,9 tấn thuốc nổ cho 1 lần nổ mìn song qua khảo sát, nhu cầu sử dụng nên công ty đã giảm lượng thuốc sử dụng xuống còn 1 tấn/lần nổ vì vậy rung chấn tạo ra không lớn có thể gây nguy hại đến các công trình dân sinh trong khu vực. Song, qua phản ánh của người dân, công ty vẫn phối hợp cùng chính quyền địa phương tổ chức đoàn kiểm tra, đánh giá thiệt hại của từng hộ và có biện pháp hỗ trợ, khắc phục. Cụ thể, mức hỗ trợ ít nhất là 800.000 đồng và cao nhất là 2,1 triệu đồng/hộ. Hiện tại, vẫn còn một số người dân không đồng ý với mức hỗ trợ này nên không đồng ý nhận tiền, tiếp tục khiếu nại.

Cũng về vấn đề này, một cán bộ tại xã Tam Nghĩa, cho biết: Tần suất, số lần và số lượng thuốc được sử dụng cho mỗi lần nổ đều giảm so với trước đây song những rung chấn do nổ mìn cũng được xem là một trong những nguyên nhân gây ra việc hư hại một số công trình dân sinh. Tuy nhiên, do chưa xác định được thời điểm nứt nên không thể quy trách nhiệm do việc nổ mìn gây ra, vì vậy không đủ cơ sở để buộc Cty đá CL có trách nhiệm bồi thường. Từ cơ sở này và qua nhiều cuộc họp, các cơ quan chức năng thống nhất phương án hỗ trợ khắc phục nứt nhà do bắn mìn và ngày 20-11-2015, UBND xã Tam Nghĩa ban hành Quyết định số 283, công nhận mức hỗ trợ chung (đợt 1) đối với một số hộ có nhà nứt tại tổ 15 do Ban dân chính thôn  Định Phước lập danh sách. Riêng đối với những hộ chưa có tên trong danh sách hoặc bị hư hỏng nặng trong thời gian đến sẽ có phương án hỗ trợ bổ sung. Với phương án hỗ trợ như vậy, ông Đinh Văn Minh cùng một số hộ dân khác bức xúc: Nguyên nhân chính dẫn đến việc một số nhà của người dân bị nứt là do nổ mìn nên yêu cầu Cty đá CL phải có trách nhiệm bồi thường.

Với những gì đã chứng kiến, cho thấy nhà ở của một số hộ dân tại tổ 15, Định Phước, xã Tam Nghĩa bị hư hại là đúng. Tuy nhiên, vì nguyên nhân nào gây ra các cơ quan chức năng ở Quảng Nam cần vào cuộc làm rõ để có hướng xử lý một cách đúng pháp luật. Cụ thể, nếu bị ảnh hưởng từ rung chấn do nổ mìn khai thác đá phải buộc Cty đá CL có trách nhiệm bồi thường thỏa đáng; trong trường hợp có những nguyên nhân khác cũng cần công bố, tuyên truyền cho người dân hiểu, nhận tiền hỗ trợ và tránh việc khiếu kiện, làm ảnh hưởng đến uy tín, hoạt động bình thường của doanh nghiệp.

M.T